Projekt Breaking Taboos about Mental Health (BTMH) dobiega końca po prawie dwóch latach ciężkiej i pełnej pasji pracy partnerstwa. Jesteśmy bardzo dumni, że możemy przekazać wyniki naszej współpracy przyszłym użytkownikom i osobom pracującym z młodzieżą, nauczycielom i innym specjalistom w dziedzinie edukacji, którzy chcą zajmować się zdrowiem psychicznym młodych ludzi w angażujący i kreatywny sposób.
Możemy śmiało powiedzieć, że projekt BTMH wywarł głęboki wpływ na wszystkich partnerów nie tylko ze względu na wagę tematu, ale także dzięki cennej współpracy, która wynikła z tego projektu. Czy kolorowa szata graficzna odegrała jakąś rolę w tej radosnej współpracy? Nie dowiemy się, ale jesteśmy pewni, że zaowocowało to znaczącą wymianą poglądów, przemyślanymi komentarzami i dyskusjami, które zmusiły całe partnerstwo do dalszej weryfikacji własnych pomysłów i punktów widzenia. Nagroda? Wszystkie wspaniałe warsztaty prowadzone przez partnerów tej jesieni (przeczytaj nasz artykuł tutaj), które nie tylko spotkały się z ciepłym przyjęciem, ale także prowokowały do myślenia naszych uczestników.
Projekty Erasmus+, które wzbudzają taki entuzjazm dla innowacyjnych podejść, są cenne, dlatego chcieliśmy podzielić się z Wami naszym doświadczeniem.
Miłej lektury!
Julia Cardinale dla Les Apprimeurs
Fundacja ARTeria
Breaking Taboos about Mental Health. Projekt, który zaangażował mnie, jako członkinię Fundacji ARTeria, bardzo pozytywnie. Nie ukrywam, że kwestie dobra psychicznego oraz destygmatyzacji tego tematu były od zawsze w kręgu moich zainteresowań. Dlatego z ogromną przyjemnością przyjęłam na siebie rolę koordynatorki projektu z ramienia mojej organizacji.

Podczas tworzenia materiałów projektowych było mnóstwo dobrych chwil. Wspaniała współpraca w całym partnerstwie, wymiana doświadczeń i poglądów z ogromną kulturą i wyczuciem. W efekcie możemy się pochwalić świetnie i rzetelnie opracowanymi materiałami, które z pewnością będą miały długie życie jako narzędzia do pracy w szkołach, centrach młodzieżowych, ośrodkach pomocy młodym ludziom. Jestem o tym głęboko przekonana. Były i wyzwania. Największe z nich to właśnie dbałość o to, aby efekt finalny wszystkich opracowanych zasobów był z całą świadomością i odpowiedzialnością pełny, profesjonalny, cenny i wiarygodny. Stąd ogromna odpowiedzialność wszystkich partnerów za tworzone przewodniki, plakaty, infografiki, arkusze aktywności itd. Bo temat ważny i poważny, bo młodzi ludzie sięgający do naszych materiałów powinni zdobyć z nich wiedzę pomocną i funkcjonalną.
Zarówno dla ARTerii, jak i dla mnie personalnie projekt był bardzo angażujący. Mieści się w zakresie naszych zainteresowań innowacyjną edukacją, dbałością o dobre samopoczucie, łączeniem działań edukacyjnych i artystycznych. Osobiście nauczyłam się, że z sukcesem można wykorzystywać różne ciekawe narzędzia i sposoby, by mówić w przystępny sposób o zdrowiu psychicznym. Komiks, znamy mi od dziecka, okazał się świetną formą dzięki łączeniu obrazu i lapidarnego komunikatu. Można zatem podejmować trudne sprawy, nie posługując się naukowym esejem, a właśnie formą lubianego przez młodzież komiksu. Czy projekt zmienił moje prywatne spojrzenie na zdrowie psychiczne? Cieszę się z tego, jak utrwalił moje przekonanie o tym, że trzeba o zdrowiu psychicznym mówić bez wstydu, bez stygmatyzacji, jawnie i otwarcie. Potwierdził moje przekonanie o uczeniu tego młodych ludzi, o zaszczepianiu w nich myśli, jak ważna jest walka ze stereotypami na temat emocji i samopoczucia. To dobrze wróży na przyszłość, również w moim kraju, gdzie temat zdrowia psychicznego niejednokrotnie i wciąż budzi dylematy.
Taką wizję potwierdzają też przeprowadzone w Polsce warsztaty tworzenia komiksów. Zaangażowanie młodzieży, ochota, z jaką młodzi ludzie budowali fabułę dementującą wybrany stereotyp i ich chęć podzielenia się na forum swoimi refleksjami były jednymi z najprzyjemniejszych momentów w projekcie. W kontekście lokalnym, sądząc po ciekawości, z jaką się spotkałam wśród psychologów szkolnych, gości zaproszonych na konferencję podsumowującą i promocji projektu przez naszych zewnętrznych partnerów mogę z całym przekonaniem stwierdzić, że cele zostały zrealizowane. I, krótko mówiąc, jest się z czego cieszyć.
Co dalej? Projekt żyje. Jest pięknie i angażująco zaprojektowana strona internetowa. Są ludzie przychylni projektowi i rozumiejący jego wartość. Pozostaje optymistycznie patrzeć w przyszłość z głęboką wiarą, że jeszcze niejeden raz będzie możliwość mówienia o projekcie i prezentowania jego efektów.
Ewa Grynicka
Centrum Aktywności Młodzieży w Druskiennikach
Po pierwsze, projekt ten poszerzył naszą wiedzę na temat zdrowia psychicznego i objawów ewentualnych problemów. Przyniósł nowe narzędzia, których nigdy nie stosowaliśmy podczas pracy z młodzieżą, pozwalając nam kreatywnie poruszać tematy zdrowia psychicznego poprzez warsztaty tworzenia komiksów. Ponadto warsztaty te dały nam unikalną metodę, którą można wdrożyć w pracę z młodzieżą podczas naszych działań, wymian młodzieżowych i obozów letnich. Zaoferowały również kreatywne narzędzia dla pracowników socjalnych i nauczycieli, umożliwiając im skuteczniejsze poruszanie tych delikatnych tematów. Przyniosły nam nawet nowe partnerstwa i nowe pomysły na działania.

Było kilka satysfakcjonujących części, począwszy od niesamowitych i wspierających partnerów, po najbardziej pozytywne opinie od naszej społeczności, specjalistów i kolegów pracujących z młodzieżą. Nasze Centrum zaangażowało również wolontariuszkę EVS w kilka sesji twórczych, podczas których otwarcie dzieliła się swoimi doświadczeniami z chorobą psychiczną. Było to niezwykle ważne i znaczące doświadczenie dla naszego zespołu. Metodologia tworzenia komiksów również wyróżniała się jako jeden z najbardziej satysfakcjonujących elementów, ponieważ była zarówno bardzo angażująca, jak i wielofunkcyjna.
Największym wyzwaniem okazało się zarządzanie dużą ilością informacji i dostosowanie ich do formatu, który był zarówno angażujący, jak i łatwy do zrozumienia. Naszym celem było stworzenie narzędzi i zasobów dla tak wrażliwych i złożonych tematów w sposób lekki i przystępny. Chcieliśmy uniknąć tego, by było to ciężkie lub przytłaczające, co często mogą odczuwać osoby zmagające się ze zdrowiem psychicznym. Zamiast tego chcieliśmy podkreślić, że istnieje nadzieja i pozytywne nastawienie.
Projekt podkreślił znaczenie świadomości, rozpoznawania i wczesnej interwencji, a także wartość kreatywnego podejścia do wyzwań związanych ze zdrowiem psychicznym. Obecnie postrzegamy zdrowie psychiczne jako istotny element ogólnego dobrostanu, który wymaga ciągłego wsparcia oraz otwartej komunikacji i dialogu.
Na poziomie osobistym projekt nauczył nas znaczenia aktywnego słuchania i poszerzył naszą wiedzę na temat rozpoznawania różnych objawów związanych ze zdrowiem psychicznym. Dowiedzieliśmy się również wiele o zaburzeniach zdrowia psychicznego, z którymi nigdy wcześniej się nie spotkaliśmy i odkryliśmy, że twórcza ekspresja jest potężnym i skutecznym narzędziem wsparcia.
Lokalnie projekt wzmocnił współpracę między szkołami i ośrodkami młodzieżowymi. Stworzył sieć wsparcia, która jest lepiej przygotowana do radzenia sobie z wyzwaniami związanymi ze zdrowiem psychicznym. Projekt podniósł również świadomość i zachęcił do bardziej otwartych rozmów na temat zdrowia psychicznego w naszej społeczności.
W rezultacie planujemy zintegrować zasoby projektu z różnymi inicjatywami, w tym programami szkolnymi, szkoleniami dla pracowników młodzieżowych oraz wydarzeniami społecznościowymi, obozami młodzieżowymi i wymianami młodzieży. Narzędzia te, takie jak metodologia tworzenia komiksów, pozostaną kluczowe dla naszych wysiłków na rzecz promowania świadomości zdrowia psychicznego i przełamywania stygmatyzacji.
Aušra Nedzinskienė i Indraja Čiukauskienė
Logopsycom
Breaking Taboos About Mental Health był jednym z najbardziej satysfakcjonujących projektów, nad którymi miałam okazję pracować. Naszej organizacji przyniósł on bogactwo kreatywnych i praktycznych narzędzi, takich jak interaktywne komiksy, zestaw prewencyjny, angażujące plany warsztatów czy biblioteka komiksów, które całkowicie zmieniły sposób, w jaki zajmujemy się zdrowiem psychicznym. Zasoby te pozwoliły nam rozpocząć znaczące rozmowy, nie tylko z osobami pracującymi z młodzieżą i nauczycielami, ale także bezpośrednio z młodymi ludźmi.

Najbardziej satysfakcjonującą częścią tego projektu było obserwowanie, jak uczestnicy otwierają się podczas warsztatów. Wielu z nich zaczynało z wahaniem, niepewnością, a nawet niechęcią do angażowania się w temat zdrowia psychicznego. Pod koniec widać było zmianę – byli bardziej otwarci, pewni siebie i chętni do rozmowy o swoich uczuciach lub wspierania innych. Widok młodych ludzi, nauczycieli i osób pracujących z młodzieżą rzucających wyzwanie stereotypom i angażujących się w tematy związane ze zdrowiem psychicznym w tak osobisty i szczery sposób był inspirujący. Ich chęć odkrywania i rozwoju sprawiła, że poczułam się dumna z tego, co razem stworzyliśmy.
Oczywiście nie obyło się bez wyzwań. Zdrowie psychiczne nadal może być drażliwym i stygmatyzowanym tematem w wielu środowiskach, a znalezienie sposobów na rozpoczęcie rozmowy bez sprawiania, by ktokolwiek czuł się niekomfortowo, wymaga starannego przemyślenia. Ale te wyzwania były również szansą – przypomniały mi, jak ważne jest podejście do tych tematów z empatią i kreatywnością.
Na poziomie osobistym projekt ten nauczył mnie dostrzegać siłę małych, konsekwentnych działań – takich jak wspierające warsztaty lub wspólna historia – w tworzeniu ciągłych efektów zrozumienia i zmian. Dzięki niemu stałam się bardziej wyczulona na zmagania ludzi i przekonałam się, jak ważne jest tworzenie bezpiecznych przestrzeni do otwartego dialogu.
Na poziomie lokalnym projekt ten już zaczął przynosić efekty. Dzięki partnerstwom ze szkołami i organizacjami młodzieżowymi zaobserwowaliśmy rosnącą gotowość do priorytetowego traktowania zdrowia psychicznego w programach edukacyjnych i społecznych. Wydaje się, że to początek czegoś znacznie większego.
A to dopiero początek! Planujemy utrzymać zasoby Breaking Taboos przy życiu, włączając je do naszych sesji szkoleniowych dla nauczycieli i pracowników młodzieżowych, oferując je szkołom i ośrodkom młodzieżowym, a nawet wykorzystując je na naszych letnich obozach. Narzędzia te są zbyt cenne, by je odłożyć na bok – mają potencjał dla pobudzania tych ważnych rozmów i wspierania prawdziwych zmian przez wiele lat.
Nie mogę się doczekać, aby zobaczyć ekscytujące dalsze losy tego bardzo dobrze prezentującego się projektu.
Zavod Risa
Projekt Breaking Taboos About Mental Health miał znaczący wpływ na naszą organizację. Dostarczył nam cennych narzędzi i zasobów do podnoszenia świadomości i zmniejszania stygmatyzacji związanej ze zdrowiem psychicznym, zwłaszcza wśród młodych ludzi. Ten europejski projekt nie tylko zwiększył nasze zrozumienie zdrowia psychicznego, ale także wyposażył nas w praktyczne materiały, które pomogą osobom pracującym z młodzieżą i wychowawcom lepiej wspierać młode osoby stojące przed wyzwaniami związanymi ze zdrowiem psychicznym.

Zdobyliśmy cenne nowe zasoby, w szczególności w postaci materiałów edukacyjnych. Opracowanie zestawu profilaktycznego, który obejmuje infografiki, broszury i arkusze pedagogiczne, zapewniło nam praktyczne narzędzia ułatwiające otwarte dyskusje na temat zdrowia psychicznego z młodymi ludźmi. Materiały te, napisane zostały prostym, przystępnym językiem, dzięki czemu są korzystne zarówno dla osób pracujących z młodzieżą, jak i nastolatków. Ponadto interaktywne komiksy stworzone w ramach projektu okazały się angażującym i skutecznym sposobem na zwiększenie świadomości na temat zdrowia psychicznego i zachęcenie młodych ludzi do empatii.
W trakcie projektu stanęliśmy również przed wyzwaniami, zwłaszcza w radzeniu sobie z silnym piętnem związanym ze zdrowiem psychicznym. Wielu młodym ludziom i profesjonalistom nadal ciężko jest otwarcie rozmawiać o zdrowiu psychicznym, co utrudnia zapewnienie potrzebnego wsparcia.
Planujemy nadal korzystać z zasobów Breaking Taboos About Mental Health w naszych przyszłych projektach. Zintegrujemy materiały z naszymi bieżącymi programami, zapewniając, że cenne doświadczenia zdobyte podczas tego projektu będą nadal przynosić korzyści zarówno osobom pracującym z młodzieżą, jak i młodym ludziom w naszej społeczności. Zasoby te będą stanowić istotną część naszych wysiłków na rzecz podnoszenia świadomości, zmniejszania stygmatyzacji i promowania zdrowia psychicznego jako ważnego aspektu ogólnego dobrostanu.
Kontynuując korzystanie z zasobów projektu i dzielenie się nimi, mamy nadzieję stworzyć bardziej wspierające środowisko dla zdrowia psychicznego w naszej społeczności, umożliwiając jednostkom szukanie pomocy i angażowanie się w znaczące rozmowy na ten temat.
Razem możemy przełamać bariery i stworzyć zdrowszą, bardziej rozumiejącą przyszłość dla wszystkich. Głęboko doceniamy naszych partnerów projektu za ich wyjątkową współpracę i nieocenione wsparcie podczas całego projektu.
Maša Jereb
Końcowe przemyślenia
Projekt co prawda zbliża się do końca pod względem finansowania z programu Erasmus+, ale z niecierpliwością czekamy na jego ewolucję w różnych krajach i mamy nadzieję, że znajdzie przyszłych użytkowników równie entuzjastycznych i pełnych pasji, jak my w ciągu tych dwóch lat.
